Ang sipon sa aso ay maaaring sanhi ng iba’t ibang mga bagay, tulad ng virus, bakterya, o iba pang mga factor na maaaring makasira sa kalusugan ng aso. Ang tamang gamot at paggamot ay dapat na nakabase sa pinagmulan o sanhi ng sipon.
“If your dog’s sneezing and/or nasal discharge is mild and he/she has a normal appetite and energy level, it is okay to monitor him/her for the first couple of days. Keeping your dog separate from other dogs is recommended until a veterinarian gives the okay, since he/she may have a contagious upper respiratory infection” – MaddiesFund
Mga Dapat Gawin sa Ason may Sipon
Narito ang ilang mga general na hakbang na maaaring gawin, subalit mahalaga pa rin ang makipag-ugnayan sa isang beterinaryo para sa tamang pagsusuri at payo.
Ibigay ang Sapat na Pahinga
Tulad ng tao, ang mga hayop din ay kailangang magpahinga kapag sila ay may sipon. Siguruhing mayroong sapat na oras ng tulog at pahinga ang iyong aso.
Magbigay ng Sapat na Tubig: Mahalaga na laging hydrated ang iyong aso, lalo na kapag may sipon. Siguruhing palaging mayroong malinis na tubig na maaaring inumin.
Mainam na Nutrisyon
Ang tamang nutrisyon ay naglalaro ng mahalagang papel sa pagpapalakas ng resistensya ng iyong aso. Siguruhing ang kanyang pagkain ay nagbibigay ng sapat na nutrisyon.
Bawasan ang Stress
Ang stress ay maaaring makapanira sa resistensya ng hayop. Tiyakin na ang iyong aso ay hindi nahihirapan o nae-expose sa mga stressor.
Antibiotics (kung kinakailangan)
Kung ang sipon ay sanhi ng bakterya, maaaring mag-reseta ang beterinaryo ng antibiotics. Importante na huwag mag-self-prescribe ng antibiotics, at dapat ayon ito sa rekomendasyon ng propesyonal na beterinaryo.
Ayon sa gamotsapet.com padin hindi lahat ng uri ng sipon ay nangangailangan ng antibiotics, kaya’t mahalaga ang tamang pagsusuri ng beterinaryo para malaman ang sanhi at tamang hakbang na dapat gawin. Hindi rin inirerekomenda ang pagbibigay ng human medications sa aso nang walang konsultasyon sa beterinaryo dahil ang ilang mga gamot para sa tao ay maaaring hindi ligtas o epektibo para sa mga hayop.
Mga Halimbawa ng Antibiotics sa Sipon ng Aso
Ang pagpaprescribe ng antibiotics para sa sipon ng aso ay maaaring depende sa sanhi ng sipon at kung ito ba ay dulot ng bakterya o virus. Ang antibiotics ay epektibo lamang sa bakteryal na mga impeksyon at hindi sa viral na mga impeksyon. Kung ang sipon ng aso ay dulot ng virus, ang antibiotics ay maaaring hindi epektibo at hindi kailangan.
Narito ang ilang halimbawa ng antibiotics na maaaring inireseta ng beterinaryo para sa bakteryal na sipon o mga kaugnay na kondisyon
Amoxicillin
Karaniwan itong inireseta para sa mga bakteryal na impeksyon sa ilong, lalamunan, at tenga.
Cephalexin
Isa pang uri ng antibiotics na maaaring epektibo laban sa iba’t ibang uri ng bakterya.
Enrofloxacin
Fluoroquinolone antibiotics na maaaring inireseta para sa mga bakteryal na kondisyon tulad ng respiratory tract infections.
Clavamox
Isang kombinasyon ng amoxicillin at clavulanate potassium, karaniwang inireseta para sa iba’t ibang bakteryal na karamdaman.
Doxycycline
Ginagamit ito para sa mga impeksyon ng respiratory system at iba pang mga kondisyon.
Mahalaga ang regular na pagsusuri at diagnosis mula sa isang beterinaryo upang matukoy ang sanhi ng sipon at upang magbigay ng tamang reseta. Hindi dapat iniinom ng aso ang antibiotics nang walang tamang reseta at direksyon ng beterinaryo, at ang pagpapabaya sa ganitong aspeto ay maaaring magdulot ng iba’t ibang mga problema sa kalusugan.
Nakakahawa ba ang Sipon ng Aso
Ang ilang uri ng sipon sa aso, tulad ng kennel cough, ay maaaring maging nakakahawa sa ibang mga aso. Ang kennel cough ay isang uri ng respiratory infection na maaaring dulot ng iba’t ibang mga virus at bakterya, kabilang ang Bordetella bronchiseptica. Ang pagkalat ng kennel cough ay madalas mangyari sa mga lugar kung saan maraming mga aso ang nagtitipon, tulad ng mga dog parks, boarding facilities, o pet care centers.
Ang mga sintomas ng kennel cough ay maaaring maglakip ng ubo, sipon, at pag-ubo. Ang transmission nito ay maaaring mangyari sa pamamagitan ng airborne droplets o sa pamamagitan ng direct contact sa isang kontaminadong paligid o bagay.
Minsan, ang ibang uri ng sipon sa aso, lalo na ang dulot ng virus, ay maaaring maging nakakahawa din. Subalit, hindi lahat ng sipon sa aso ay may kakayahang makahawa. Halimbawa, ang allergies o ilang ibang mga sanhi ng sipon ay hindi karaniwang nakakahawa.
Sa pangkalahatan, mahalaga na kumonsulta sa isang beterinaryo upang ma-diagnose ng maayos ang uri ng sipon na nararanasan ng aso at upang malaman kung ito ay maaaring maging nakakahawa sa ibang hayop. Kapag mayroong sakit na nakakahawa, maaring ipinapayo ng beterinaryo na itabi muna ang aso sa ibang hayop upang maiwasan ang pagkalat ng impeksyon.
FAQS – Paano nagkakaroon ng Sipon ang Aso?
Ang sipon sa aso, tulad ng sa tao, ay maaaring dulot ng iba’t ibang mga sanhi. Ang ilang pangunahing dahilan ng sipon sa mga aso ay maaaring maglakip ng.
Viral Infections
Ang mga virus tulad ng canine adenovirus, parainfluenza virus, at distemper virus ay maaaring maging sanhi ng respiratory infections sa mga aso. Ang mga viral infections ay maaaring maging sanhi ng sipon, ubo, at iba pang sintomas ng respiratory illness.
Bakteryal na Infections
Ang bakteryal na mga impeksyon, tulad ng Bordetella bronchiseptica (isang sanhi ng tracheobronchitis o kennel cough), ay maaaring magdulot ng sipon at ubo sa mga aso.
Allergies
Gaya ng tao, ang mga aso rin ay maaaring magkaruon ng allergies sa mga alerhen tulad ng polen, alikabok, o iba pang mga irritants na maaaring magdulot ng sipon.
Irritants
Ang ilang mga kemikal, usok, o masasamang amoy sa paligid ay maaaring maging sanhi ng irritasyon sa ilong ng aso, na maaaring magresulta sa sipon.
Changes in Weather
Ang biglaang pagbabago ng panahon o temperatura ay maaaring makaapekto sa kalusugan ng respiratory system ng aso, lalo na kung ito ay exposed sa malamig o maalikabok na hangin.
Foreign Objects
Ang pagkakaroon ng foreign objects sa ilong o lalamunan ng aso ay maaaring maging sanhi ng sipon o ubo.
Stress
Ang stress o anxiety ay maaaring magdulot ng labilidad sa immune system ng aso, na maaaring magpahina sa kanilang resistensya sa mga virus o bakterya.
Ang mga sintomas ng sipon sa aso ay maaaring maglakip ng pag-ubo, pagbahing, pamamaga ng ilong, at pagtatangkang linisin o kamutin ang ilong. Mahalaga na konsultahin ang isang beterinaryo upang ma-diagnose ng maayos ang sanhi ng sipon at mabigyan ng tamang pangangalaga.
“For minor runny noses or sneezing, especially if related to allergies or airborne irritants, antihistamines can be helpful. Common examples include Benadryl (diphenhydramine) and Zyrtec (cetirizine). Zyrtec tends to be a little less sedating for many dogs” – PetHonesty
Iba pang mga Babasahin
Gamot sa Rabies ng Pusa – First Aid na Pwede gawin
Ano ang Gamot sa Kalmot ng Pusa
Reference
https://www.maddiesfund.org/kb-sneezing-and-nasal-discharge-in-dogs.htm
https://www.pethonesty.com
