Ang bulate sa aso, o intestinal parasites, ay maaaring magdulot ng iba’t ibang epekto sa kalusugan ng alagang hayop. Ang mga pangunahing epekto nito ay maaaring kasama ang pagtatae, pagsusuka, pangangati o iritasyon sa puwit, pagkakaroon ng mabahong hininga, pagkawala ng timbang, at pangangaluluwa ng bulas. Ang ilang uri ng bulate, tulad ng roundworms at tapeworms, ay maaaring makakita ng kanilang paraan sa iba’t ibang bahagi ng katawan ng aso, kabilang na ang mga organo tulad ng atay at baga.
Ayon sa gamotsapet.com hindi lamang ang pangangalaga sa kalusugan ng aso ang naaapekto ng mga bulate. Ang kanilang presensya ay maaaring maging sanhi ng mga komplikasyon tulad ng malnutrisyon dahil sa pag-aagaw ng sustansya mula sa pagkain ng aso. Sa mga kaso ng malubhang impeksiyon, maaaring magkaruon ng pagkakaroon ng mga problema sa respiratory o cardiovascular system. Ang mga uod ay maaaring maging sanhi rin ng mga allergic reactions sa ilalim ng balat o pagbabanta sa pangkalahatang kalusugan ng aso.
Ang pangangalaga sa kalusugan, ang regular na deworming, at ang maingat na pangangasiwa sa kalinisan ay mahalaga upang maiwasan ang epekto ng bulate sa aso. Ang tamang pangangasiwa ay naglalaman ng regular na pagbisita sa beterinaryo upang makuha ang tamang deworming protocol at pagbibigay ng preventive treatments. Ang early detection at tamang paggamot ay mahalaga upang mapanatili ang kalusugan at kagalingan ng aso.
Mga Ibat-ibang Uri ng Bulate sa Aso
Ang mga pangunahing uri ng bulate na maaaring makaapekto sa mga aso ay ang mga sumusunod:
Roundworms (Ascarids)
Ang roundworms ay karaniwang makikita sa bituka ng mga aso. Ang mga ito ay maaaring maging sanhi ng pagsusuka, pagtatae, pagbabawas ng timbang, at pagiging masama ang kondisyon ng fur.
“Roundworms (also known as nematodes or ascarids) are parasites that live freely in the intestine, feeding off partially digested intestinal contents. Their name is derived from their tubular or ‘round’ shape. Roundworms are the most common gastrointestinal worm found in dogs and can also be transmitted to people.” – VCAHospital
Hookworms
Ang hookworms ay maaaring maging sanhi ng anemia sa mga aso dahil ang mga ito ay kumakain ng dugo sa bituka. Ang mga sintomas ay maaaring maglakip ng pagbabawas ng timbang, pagkakaroon ng dugo sa dumi, at pagiging malnutrisyon.
Tapeworms
Ang tapeworms ay maaaring maging sanhi ng pagbawas ng timbang, pagkakaroon ng butlig sa paligid ng puwit, at makikita mo ang maliliit na puting segmento ng bulate sa dumi ng aso.
Whipworms
Ang whipworms ay maaaring maging sanhi ng matinding pagtatae, pagbawas ng timbang, at pagiging malnourished.
Heartworms
Ang heartworms ay nagtataglay ng larval form na tinatawag na microfilaria, at ito ay inililipat sa mga aso sa pamamagitan ng mga lamok. Ang matinding kaso ng heartworms ay maaaring magdulot ng pagbabawas ng timbang, pag-ubo, at paghihirap sa paghinga.
Kung mayroon kang suspetsa na ang iyong aso ay may bulate, mahalaga na kumunsulta kaagad sa isang beterinaryo. Ang beterinaryo ang makakapagbigay ng tamang diagnosis at magreseta ng mga gamot na kailangan para sa paggamot ng bulate. Regular na deworming at preventive care ay mahalaga upang mapanatili ang kalusugan ng iyong aso at maiwasan ang pagkakaroon ng bulate.
Mga Gamot para sa Bulate ng Aso
Ang pangunahing hakbang sa paggamot ng bulate sa aso ay ang konsultasyon sa isang beterinaryo upang makuha ang tamang diagnosis at mabigyan ng tamang gamutan. Narito ang ilang mga pangkalahatang uri ng gamot na maaaring inireseta ng beterinaryo para sa bulate ng aso:
Deworming Tablets o Suspensions
Ang mga deworming tablets o liquid suspensions ay karaniwang iniinom ng aso para gamutin ang iba’t ibang uri ng bulate. Ang ilang mga pangkaraniwang aktibong sangkap ay piperazine, pyrantel pamoate, fenbendazole, at iba pa.
Heartworm Preventatives
Ang mga gamot na ito ay karaniwang iniinom ng aso upang maiwasan ang pagkakaroon ng heartworms. Ang mga aktibong sangkap tulad ng ivermectin, milbemycin, at selamectin ay maaaring kasama sa mga preventatives na ito.
“Heartworm prevention for dogs is an important concern for every pet owner. Prevention is an important part of providing essential care, and heartworm disease prevention for dogs is something every owner can do.” – Heartwormsociety
Tapeworm Medications
Para sa tapeworms, ang praziquantel ay isang pangkaraniwang gamot na ginagamit. Maaaring ito ay ibinibigay sa anyo ng tablet o injection.
Whipworm Medications
Ang fenbendazole ay maaaring gamitin upang gamutin ang whipworms.
Hookworm Medications
Ang pyrantel pamoate at fenbendazole ay maaaring maging epektibong gamot laban sa hookworms
Mahalaga na sundin ang tamang dosis at tagubilin ng iyong beterinaryo. Ang ilang mga gamot ay maaaring ibinibigay nang isang beses lamang, samantalang ang iba ay maaaring kinakailangan ng ilang doses. Regular na deworming ay maaaring inirerekomenda depende sa edad ng aso, uri ng bulate, at iba pang mga faktor.
Ang pag-iwas sa mga factors na maaaring magdulot ng bulate, tulad ng pag-iwas sa mga lamok para sa heartworms at paglilinis ng poop sa timely manner, ay maaaring makatulong sa pagpapabawas ng panganib na makakuha ng mga bulate ang iyong aso.
Mga Halimbawa ng Tapeworm Medications
Ang tapeworm medications ay mga gamot na ginagamit para gamutin ang impeksiyon na dulot ng tapeworm o bulate sa bituka. Ang pangunahing gamot na karaniwang ginagamit para dito ay ang praziquantel. Narito ang ilang halimbawa ng tapeworm medications:
Praziquantel
Ito ang pangunahing gamot na ginagamit para sa karamihan ng impeksiyon ng tapeworm. Binibigay ito sa isang solong dosis o may ilang dosis depende sa uri ng tapeworm.
Niclosamide
Isa pang gamot na maaaring gamitin laban sa ilang uri ng tapeworm. Karaniwang iniinom ito matapos kumain at nagpapigil ito sa tapeworm na makakapit sa intestinal lining.
Albendazole
Ito ay isang pangkaraniwang antiparasitic na gamot na maaaring gamitin sa paggamot ng ilang uri ng impeksiyon sa bituka, kasama na ang tapeworm.
Nitazoxanide
Sa ilalim ng ilang kundisyon, maaaring gamitin ang nitazoxanide para sa tapeworm infections. Ito ay may epekto din sa iba’t ibang mga parasito.
Piperazine
Ito ay maaaring gamitin para sa ilang uri ng tapeworms. Ito ay nagtatrabaho sa pamamagitan ng pag-atake sa nervous system ng bulate.
Mahalaga na bago gamitin ang anumang gamot, kailangan mong kumonsulta sa isang doktor. Ang tamang paggamit ng mga gamot at ang tamang dosis ay mahalaga upang maging epektibo at maiwasan ang mga posibleng side effects.
Mga Halimbawa ng Heartworm Preventatives
Ang heartworm preventatives ay mga gamot na ginagamit upang mapanatili ang kalusugan ng mga alagang hayop, partikular na mga aso, laban sa impeksiyon ng heartworm. Ang heartworm (Dirofilaria immitis) ay isang uri ng parasitic worm na maaaring maapektohan ang puso at mga ugat ng dugo ng mga hayop. Narito ang ilang halimbawa ng heartworm preventatives:
Ivermectin
Ito ay isang pangkaraniwang sangkap sa maraming heartworm preventatives. Ang ivermectin ay maaaring ibigay sa anyong tablet o bilang bahagi ng iba’t ibang uri ng multivitamin para sa aso.
Milbemycin oxime
Isa itong antiparasitic na gamot na maaaring matagpuan sa ilang heartworm preventatives. Maaaring ito ay nasa anyo ng tablet o iba’t ibang mga iba’t ibang uri ng formulations.
Selamectin
Isa itong topical solution na maaaring ilagay sa balahibo ng aso. Bukod sa heartworm, ito rin ay may bisa laban sa iba’t ibang mga parasitikong infestations tulad ng fleas, ticks, at mites.
Diroban (diethylcarbamazine)
Ito ay isang gamot na maaaring gamitin upang paggamot at kontrolin ang heartworm infection sa mga aso.
Moxidectin
Ito ay isang antiparasitic na gamot na maaaring matagpuan sa ilang heartworm preventatives. Ito ay maaaring ibigay sa anyo ng tablet o topical solution.
Ang paggamit ng mga heartworm preventatives ay mahalaga sa pagprotekta sa mga alagang hayop laban sa malubhang impeksiyon na maaaring magdulot ng panganib sa kanilang kalusugan. Mahalaga rin na ito ay gawin sa ilalim ng patnubay ng isang beterinaryo upang masiguro ang tamang dosis at kaligtasan para sa alagang hayop.
Nakakahawa ba ang Bulate sa Aso
Maaaring maging nakakahawa ang ilang uri ng bulate sa aso sa ibang hayop at kahit sa mga tao. Ang mga bulate sa aso ay maaaring maging sanhi ng zoonotic infections o mga impeksiyon na maaaring maipasa mula sa hayop sa tao. Ang ilan sa mga karaniwang uri ng bulate sa aso na maaaring maging sanhi ng zoonotic infections ay ang mga sumusunod:
Toxocara canis
Ang Toxocara canis ay isang uri ng roundworm na maaaring maipasa mula sa aso patungo sa tao. Ang mga itlog ng worm ay maaaring matagpuan sa lupa, kung saan maaaring madapuan ng tao ang mga ito at maging sanhi ng impeksiyon.
Toxocara cati
Katulad ng Toxocara canis, ang Toxocara cati ay isang roundworm na maaaring maipasa mula sa pusa patungo sa tao.
Dipylidium caninum
Ito ay isang uri ng tapeworm na maaaring makuha ng tao sa pamamagitan ng pag-ingest ng peste na may mga itlog ng worm, na karaniwang nagaganap sa pamamagitan ng paglamon ng flea-infested na hayop.
Echinococcus
Ito ay isang uri ng tapeworm na maaaring maipasa mula sa hayop, tulad ng aso, sa tao. Ang impeksiyon na dulot nito ay kilala bilang echinococcosis.
Ang pangunahing paraan ng pag-iingat upang maiwasan ang pagkalat ng bulate mula sa aso sa tao ay ang maayos na pangangalaga sa hayop, regular na deworming, paghuhugas ng kamay pagkatapos mangalaga ng aso, at pag-iwas sa pakikipaglapit sa feces ng hayop. Mahalaga rin ang regular na pag-checkup sa mga alagang hayop at ang pag-consult sa isang beterinaryo para sa tamang preventive measures.
Iba pang mga Babasahin
Ilang araw bago umepekto ang Kagat ng Pusa : Sintomas ng Rabies
Gamot sa Asong nakakain ng Lason sa Daga: First aid ng Beterinaryo
Home remedy sa Pagmumuta ng Aso: Mga dapat gawin para mabawasan ang Sintomas
Reference
https://vcahospitals.com/know-your-pet/roundworm-infection-in-dogs
https://www.heartwormsociety.org/pet-owner-resources/heartworm-prevention-for-dogs
