Ang galis sa aso, kilala rin bilang “scabies” o “sarcoptic mange,” ay isang kondisyon kung saan ang isang maliit na parasitic mite na tinatawag na Sarcoptes scabiei ay nagdudulot ng pangangati, pamamaga, at pamumula sa balat ng aso. Ito ay isang nakakahawang kondisyon at maaaring makuha mula sa ibang mga hayop na may scabies.
“Sarcoptic mange, aka “Scabies,” is a parasitic skin disease caused by mites living on and burrowed within the skin of the host animal. Although these mites exhibit a host preference, they have zoonotic potential for causing skin problems in humans. Sarcoptic mange may be the cause of severe itch in dogs but may be cured with effective treatment”- medVet.com
Ang pangunahing layunin sa paggamot ng galis sa aso ay ang pagtanggal ng mites at pag-aayos ng mga sintomas ng kondisyon. Narito ang ilang mga hakbang na maaaring isagawa para sa paggamot ng galis sa aso.
Halimbawa ng Gamot sa Galis sa Aso
Antiparasitic Medications
Ang mga antiparasitic na gamot, tulad ng ivermectin, selamectin, o milbemycin, ay maaaring ituro ng beterinaryo upang patayin ang mga mites. Ang mga gamot na ito ay maaaring ibigay sa anyong tablet, spot-on treatment, o injectable, depende sa rekomendasyon ng beterinaryo.
Topical Medications
Ang iba’t ibang uri ng topical treatments, tulad ng mga ointment o shampoo na naglalaman ng mga gamot na pumatay sa mites, ay maaaring maipahid o maishampoo sa balat ng aso.
Antibiotics
Kung may bacterial infection na kaakibat ang galis, maaaring iprescribe ng beterinaryo ang mga antibiotics upang gamutin ang impeksiyon.
Corticosteroids
Ang mga corticosteroid o anti-inflammatory medications ay maaaring ibigay upang mabawasan ang pamamaga at pangangati sa balat.
Paggamot sa Iba’t Ibang Bahagi ng Bahay
Upang maiwasan ang pagbalik ng mites, mahalaga na linisin ang buong bahay, kabilang ang kama, sapin, at iba pang lugar kung saan nagtatambay ang aso.
Kahusayan ng Pag-aalaga
Ang regular na pag-aalaga ng aso, kasama na ang pangangalaga sa kanilang balat at buhok, ay mahalaga sa pangangalaga sa kalusugan.
Halimbawa ng Topical Medications na over the counter sa galis ng aso
Ang paggamot ng galis sa aso ay pangunahing isinagawa sa ilalim ng patnubay ng isang beterinaryo, at karamihan sa mga gamot na ginagamit ay hindi karaniwang available over-the-counter (OTC) sa mga tindahan. Ang mga ito ay karaniwang nangangailangan ng reseta mula sa isang propesyonal sa pangangalaga sa hayop.
Ngunit, ayon sa gamotsapet.com may mga ilang OTC na topical treatments na maaring magtaglay ng ilang mga natural na sangkap na maaaring makatulong sa pangangasiwa sa pangangati at pamamaga habang hinihintay ang konsultasyon sa beterinaryo. Gayunpaman, mahalaga na tandaan na ito ay hindi kailanman dapat na maging kapalit sa tamang pag-aalaga at pagtuklas ng isang beterinaryo.
Narito ang ilang halimbawa ng OTC na topical treatments na maaaring makatulong.
Topical Treatments para sa Galis ng Aso
Tea Tree Oil Shampoo
Ang tea tree oil ay mayroong kilalang antibacterial at anti-inflammatory properties. Maaaring gamitin ang tea tree oil shampoo para sa pangangalaga sa balat, ngunit ito ay dapat gamitin nang maingat dahil maaari itong maging toksiko kapag sobra-sobra ang dami.
Aloe Vera Gel
Ang aloe vera gel ay may kakayahang magbigay ng soothing effect sa pamamaga at pangangati sa balat. Maaaring ipahid ito ng maingat sa mga lugar na apektado.
Oatmeal Bath
Ang oatmeal ay kilala sa kanyang kakayahan na magbigay ng relief sa pangangati. Pwedeng gawing oatmeal bath para sa aso sa pamamagitan ng paglalagay ng oatmeal sa tubig at pagsilipin ang aso roon.
Calendula Cream
Ang calendula ay may anti-inflammatory at antibacterial properties. Ang calendula cream ay maaaring magkaruon ng soothing effect sa balat.
Kahit na ang mga nabanggit ay maaaring magbigay ng temporary na relief, mahalaga pa rin ang konsultahin ang iyong beterinaryo para sa tamang diagnosis at paggamot ng galis sa aso. Ang mga sangkap sa mga OTC na gamot ay maaaring magkaruon ng reaksyon sa ilalim ng ibang mga kondisyon o sa ibang klase ng mites.
Halimbawa ng Corticosteroids para sa galis ng Aso
Ang corticosteroids ay hindi karaniwang ginagamit bilang pangunahing gamot sa galis ng aso, ngunit maaaring iprescribe ng beterinaryo ang mga ito bilang bahagi ng pangkalahatang pangangasiwa sa mga sintomas tulad ng pamamaga at pangangati sa balat. Ang corticosteroids ay may anti-inflammatory na epekto at maaaring makatulong sa pagkontrol ng mga sintomas ng alerdyi at irritation sa balat.
Narito ang ilang halimbawa ng corticosteroids na maaaring iprescribe ng beterinaryo.
Prednisone
Ito ay isang uri ng corticosteroid na maaaring iprescribe ng beterinaryo upang mabawasan ang pamamaga at pangangati sa balat. Karaniwang inireseta sa anyong tablet o syrup.
Dexamethasone
Isa itong corticosteroid na maaaring gamitin upang mabawasan ang pamamaga. Maaaring ito ay inireseta sa anyong tablet, syrup, o injectable.
Hydrocortisone Cream
Ito ay isang corticosteroid na maaaring mabili nang walang reseta sa ilalim ng ilang tatak. Ang hydrocortisone cream ay maaaring magkaruon ng soothing effect sa balat at maaaring gamitin para sa localized na pangangati.
Mahalaga na tandaan na ang paggamit ng corticosteroids ay dapat laging nangyayari sa ilalim ng patnubay ng isang beterinaryo, at hindi ito dapat gamitin nang labis o nang walang reseta. Ang paggamit ng corticosteroids nang hindi tama ay maaaring magdulot ng iba’t ibang mga side effects, kabilang ang paglala ng mga kondisyon tulad ng diabetes at immunosuppression.
Ano ang mga Sintomas ng Scabies sa Aso
Ang galis sa aso, o canine scabies, ay isang kondisyon na sanhi ng parasitic mite na tinatawag na Sarcoptes scabiei. Ang mga sintomas ng galis sa aso ay maaaring mag-iba-iba depende sa lawak ng infestation at sa pagtugon ng katawan ng aso sa mites. Narito ang ilang mga karaniwang sintomas ng galis sa aso.
Intense Itching (Pangangati)
Isa sa pangunahing sintomas ng galis ay ang matindi at matindi pangangati. Ang pangangati ay maaaring maging mas masidhi sa gabi at maaaring magdulot ng pag-uga at pamamaga ng balat.
Pamumula at Pamamaga ng Balat
Ang mites ay maaaring magdulot ng pamumula at pamamaga ng balat, lalo na sa mga apektadong bahagi ng katawan tulad ng singit, tiyan, siko, at sa pagitan ng mga daliri.
Paggigil ng Balahibo at Pagkasira ng Balat
Dahil sa pangangati, maaaring mapansin ang paggigil ng balahibo, pagkakaroon ng bald patches, at pagkasira ng balat.
Makakati at Mamula-mulang Paminsan-minsan na Papula (Pamumula)
Ang mites ay maaaring magdulot ng maliit na pamula-pulang papula sa balat na maaaring makakati.
Lagnat at Discomfort
Sa mga mas malulubhang kaso, ang aso ay maaaring magkaruon ng lagnat at maging labis na discomfort dahil sa kondisyon.
Pangit na Amoy ng Balat
Ang apektadong balat ay maaaring magkaruon ng hindi kasiya-siyang amoy dahil sa impeksiyon.
Excoriations (Sugat)
Ang sobrang pagkakakamot ng aso sa pangangati ay maaaring magdulot ng excoriations o sugat sa balat.
Mahalaga ang agaran na konsultasyon sa isang beterinaryo kung mayroong mga senyales ng galis sa aso. Ang maagang pagtuklas at tamang paggamot ay mahalaga upang maiwasan ang paglala ng kondisyon at para sa pangangalaga sa kalusugan ng iyong aso.
“The most obvious symptoms of sarcoptic mange is severe itching and hair loss. The mites prefer to live in areas with less hair, so itching is often concentrated on the dog’s elbows, ears, chest, armpits and belly. As the infestation worsens, the itching and hair loss spreads. The bites can also cause red pustules with yellow crusts” – Animalclinicofwoodruff
Posible ba makahawa ang Galis ng Aso sa iba?
Oo, ang galis sa aso ay maaaring maging nakakahawa sa ibang mga hayop, pati na rin sa mga tao. Ang galis ay sanhi ng isang parasitic mite na tinatawag na Sarcoptes scabiei, at maaari itong kumalat sa pamamagitan ng direktang pakikipag-ugnayan sa apektadong aso.
Ang mites ay maaaring magtaglay sa balahibo ng aso, at kapag ang isang hayop ay nagkakaroon ng direct na kontak sa apektadong balat, maaaring itong magsanhi ng pagkahawa. Maaari itong maganap sa pamamagitan ng paglalakbay ng mites mula sa isang aso patungo sa isa pang aso, o maaaring ito ay maipasa sa mga kasamahan sa bahay o ibang hayop sa paligid.
Bilang pag-iingat ayon sa gamotsapet.com, ang mga hayop na may galis ay dapat agad na isolahin at konsultahin ang isang beterinaryo para sa tamang diagnosis at paggamot. Ang mga sanggol na aso, matatandang aso, o mga hayop na may kahinaan sa immune system ay mas malamang na maapektohan ng galis, kaya’t ang agarang aksyon ay mahalaga upang maiwasan ang pagkalat ng kondisyon.
Ang mga may-ari ng aso ay dapat magtaglay ng responsibilidad sa pangangalaga sa kalusugan ng kanilang mga alaga at magkaruon ng agarang aksyon kung mayroong mga senyales ng galis o iba pang mga kondisyon sa balat.
Listahan ng pet clinic sa Dau Tarlac
Petville Veterinary Clinic
- Address: MacArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 624-8567
- Services: General veterinary consultations, vaccinations, surgery, grooming, and diagnostics.
Vet Care Animal Clinic
- Address: McArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 331-2045
- Services: Veterinary consultations, preventive care, dental care, surgery, and diagnostics.
Pawsh Animal Clinic
- Address: McArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 893-6478
- Services: Comprehensive veterinary services including consultations, surgery, dental care, diagnostics, and emergency care.
All Paws Veterinary Clinic
- Address: Unit A, Lot 2-3 MacArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 889-2538
- Services: General veterinary care, consultations, vaccinations, surgery, and diagnostics.
Pet’s Avenue Animal Clinic
- Address: McArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 331-0998
- Services: Veterinary consultations, vaccinations, surgery, grooming, and diagnostic services.
Animal Wellness Veterinary Clinic
- Address: McArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 331-0308
- Services: General veterinary care, vaccinations, surgery, grooming, and pet wellness.
Pawsh and Purr Veterinary Clinic
- Address: McArthur Highway, Dau, Mabalacat, Pampanga
- Contact Number: (045) 331-0678
- Services: General veterinary services, vaccinations, surgery, grooming, and pet wellness.
Iba pang mga Babasahin
References
https://www.medvet.com/sarcoptic-mange-mites-scabies-diagnosis-and-treatment-for-dogs/
https://www.animalclinicofwoodruff.com/pet-blog/pet-health-issues/sarcoptic-mange-save-your-dogs-skin-from-scabies