Ang Kennel Cough, na kilala rin bilang canine infectious tracheobronchitis, ay isang uri ng respiratory infection na nakakaaffect sa mga aso. Karaniwang naiuugma ito sa pagsasama-sama ng mga aso, tulad ng mga nangyayari sa dog kennels, dog shows, o iba’t ibang pampublikong lugar kung saan ang maraming aso ay nagkakasama-sama.
Ang pangunahing sanhi ng Kennel Cough ay ang bacterium na tinatawag na Bordetella bronchiseptica. Gayunpaman, maaaring makatulong din ang iba pang mga mikrobyo tulad ng virus (tulad ng canine parainfluenza virus at canine adenovirus) sa pagpapalala ng kondisyon.
“If you have ever made arrangements for your canine companion to stay at a boarding facility for a few days, you may have been asked to prove they are vaccinated against kennel cough. Since we all want what is healthiest for our pets, the suggestion that we are putting our fur-friends in danger of illness is enough to make us reconsider the boarding stay and your travel or vacation.” – Lauren Lee
Mga Pangunahing Sintomas ng Kennel Cough sa Aso
Matindi at Parang Ubo
Ang aso ay nagkakaroon ng matindi at parang ubo na maaaring magdulot ng pag-aaral o pagtataksil.
Pag-ubo ng Parang may Pag-aagaw
Minsan ay may kasamang pag-aagaw sa pag-ubo.
Pamamaga ng Lalamunan
Ang lalamunan ng aso ay maaaring magkaruon ng pamamaga.
Pagtutulo ng Lagnat
Ang ilang mga aso ay maaaring magkaruon ng pagtutulo ng lagnat.
Mild na Sipon
Maaaring makita ang mga sintomas ng mild na sipon, tulad ng pag-iral ng ilong.
Habang karamihan sa mga kaso ng Kennel Cough ay mild at nagiging maayos nang kusa, maaaring magkaruon ng mga kaso na nagiging malubha, lalo na sa mga aso na may ibang mga underlying na kundisyon o mga sanggol na aso.
Ang pag-iwas ay maaaring isagawa sa pamamagitan ng pagpapabakuna laban sa Bordetella bronchiseptica, isa sa mga pangunahing sanhi ng Kennel Cough. Gayundin, ang mahusay na pangangalaga, malinis na kapaligiran, at pag-iwas sa mga lugar na kilala sa pagkakaroon ng Kennel Cough ay maaaring makatulong sa pag-iwas sa pagkalat ng sakit.
Kung ang iyong aso ay nagpapakita ng sintomas ng Kennel Cough, mahalaga na kumonsulta ka sa iyong beterinaryo para sa tamang pagsusuri at paggamot. Ang mga antibiotiko, anti-inflammatory medications, at iba pang mga hakbang na medikal ay maaaring iprescribe ng beterinaryo depende sa kalagayan ng iyong aso.
Gamot para sa Kennel Cough ng Aso
Ang paggamot para sa Kennel Cough ng aso ay maaaring mag-iba depende sa severity ng kanyang kondisyon. Ang mga sumusunod ay ilan sa mga karaniwang hakbang na maaaring gawin:
Antibiotics
Kung ang Kennel Cough ay dulot ng bakteryal na impeksiyon, ang beterinaryo ay maaaring magreseta ng antibiotics tulad ng doxycycline o amoxicillin para sa tamang panahon.
Cough Suppressants
Ang mga cough suppressant na may reseta o over-the-counter (OTC) ay maaaring ipinapayo ng beterinaryo para sa mga aso na may malupit na ubo. Gayunpaman, ang paggamit ng mga ito ay dapat gawin sa ilalim ng patnubay ng iyong beterinaryo.
Anti-Inflammatory Drugs
Ang mga anti-inflammatory drugs tulad ng nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) ay maaaring magkaruon ng bahagyang ginhawa sa mga aso na may Kennel Cough sa pamamagitan ng pagbawas ng pamamaga.
“Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are commonly used to control pain and inflammation in dogs. NSAIDs help many dogs lead more comfortable lives, but these drugs should be used carefully because they all can cause side effects, some of which can be serious. The best way to reduce the risk of your dog having a problem with an NSAID is for you to know about the drug and its possible side effects.” – U.S Food and Drug
Lubricating Cough Formulas
Ang ilang mga produkto na naglalaman ng mga sangkap na nagbibigay ng kaginhawahan sa lalamunan at nagtataglay ng mga likas na sangkap na nagpapalakas sa immune system ay maaaring makatulong sa ibang aso.
Pahinga at Hydration
Tulad ng tao, ang pahinga at sapat na hydration ay mahalaga sa pangangalaga ng aso na may Kennel Cough. Ito ay makakatulong sa kanilang katawan na lumaban sa impeksiyon at mabilis na maka-recover.
Mahalaga ang pag-consult sa iyong beterinaryo bago magbigay ng anumang gamot sa iyong aso. Ang tamang diagnosis at pagtukoy sa sanhi ng Kennel Cough ay makakatulong sa pagpapasya ng tamang hakbang na panggagamot. Ang mga kaso ng Kennel Cough na malubha o tumagal nang ilang araw ay maaaring nangangailangan ng masusing medikal na pangangasiwa.
Halimbawa ng Cough suppressant sa aso na binibigay ng beterinaryo
Ang mga halimbawa ng cough suppressant na maaaring ipreseta ng beterinaryo para sa mga aso ay maaaring maglakip ng mga sumusunod:
Dextromethorphan:
Ito ay isang uri ng cough suppressant na maaaring ipreseta ng beterinaryo para sa mga aso. Binibigyan ito ng oras-oras batay sa pangangailangan at kundisyon ng aso.
Butorphanol:
Isa pang uri ng cough suppressant na maaaring gamitin sa aso sa ilalim ng pangangalaga ng beterinaryo. Ito ay maaaring ibigay sa iba’t ibang anyo, kabilang ang tablet, sirup, o injection.
Mahalaga na tuklasin ng beterinaryo ang sanhi ng ubo ng aso bago magbigay ng anumang gamot na naglalaman ng cough suppressant. Ang pag-ubo ay maaaring maging sintomas ng iba’t ibang mga kondisyon tulad ng respiratory infection, allergy, o iba pang mga sakit. Ang pagpapasya sa tamang gamutan ay dapat na batay sa wastong diagnosis.
Vaccination para sa Kennel Cough ng Aso
Ang pabakunahan laban sa Kennel Cough (Canine Infectious Tracheobronchitis) ay maaaring isagawa upang mapabawas o maiwasan ang pagkakaroon ng kondisyon na ito sa iyong aso. Ang karaniwang pabakuna na ginagamit para dito ay kilala bilang “Bordetella vaccine.” Narito ang mga pangunahing aspeto ng pabakunahan para sa Kennel Cough:
Bordetella Vaccine
Ito ang pangunahing pabakuna na itinuturo laban sa Bordetella bronchiseptica, ang bacteria na isa sa mga pangunahing sanhi ng Kennel Cough. May dalawang uri ng Bordetella vaccine: injectable at intranasal. Ang intranasal na pabakuna ay inilalagay sa ilong ng aso.
Combination Vaccines
Minsan, ang pabakunahan para sa Kennel Cough ay maaaring ibinibigay bilang bahagi ng isang combination vaccine. Halimbawa, ang ilang veterinary clinics ay maaaring mag-alok ng “DHPP,” isang combination vaccine na naglalaman ng Distemper, Hepatitis, Parvovirus, at Parainfluenza, at karaniwang may kasamang protection laban sa Kennel Cough.
Frequency ng Vaccination
Ang frequency ng vaccination ay maaaring iba-iba depende sa edad, kalusugan, at eksposurang pangangailangan ng iyong aso. Sa pangkalahatan, ang mga aso na madalas magkaruon ng pagsasama-sama, gaya ng sa dog shows o doggy daycares, ay maaaring kailangan ng mas madalas na pabakuna. Karamihan ay inirerekomenda itong gawin taon-taon, subalit may mga lugar na nire-require ito ng bawat 6 na buwan depende sa kanilang policy.
Prophylactic Treatment
Sa ilalim ng ilang sitwasyon, ang prophylactic (preventive) na treatment ay maaaring ibinibigay sa mga aso na magkaruon ng mataas na panganib na mahawa ng Kennel Cough, gaya ng bago sumali sa pagsasama-sama.
Mahalaga na konsultahin ang iyong beterinaryo upang matukoy ang tamang schedule at uri ng pabakuna na angkop para sa iyong aso batay sa kanilang pangangailangan at kalagayan. Ang regular na pabakuna ay isang mahalagang hakbang sa pangangalaga ng kalusugan ng iyong aso at pag-iwas sa mga sakit na maaaring mahawa sa kanilang kapaligiran.
Paano Maiwasan Magkaroon ng Kennel Cough ang Aso
May ilang hakbang na maaari mong gawin upang maiwasan ang iyong aso na magkaruon ng Kennel Cough o canine infectious tracheobronchitis:
Pabakunahan
Ang pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang Kennel Cough ay ang pabakuna laban sa Bordetella bronchiseptica, isa sa pangunahing sanhi ng kondisyon na ito. Kausapin ang iyong beterinaryo tungkol sa pabakunahan at ang tamang schedule nito.
Iwasan ang Mga Matagalang Pagdadalaw
Limitahan ang mga pagdalaw sa mga lugar na madalasang pinupuntahan ng maraming aso, tulad ng mga dog parks, doggy daycares, at mga pagsasanay para sa mga aso, lalo na kung may mga ulat ng mga aso na may Kennel Cough.
Proper Hygiene
Panatilihing malinis ang iyong aso at ang kanilang paligid. Ang regular na paligo at paglilinis ng kanilang mga gamit tulad ng tasa at toys ay maaaring makatulong sa pag-iwas sa pagkalat ng sakit.
Iwasan ang Mga May Sintomas
Iwasan ang pakikipag-alamuhan sa mga aso na nagpapakita ng mga sintomas ng respiratory infection. Huwag pabayaang makipaglaro ang iyong aso sa mga aso na may ubo, sipon, o iba pang mga palatandaan ng karamdaman.
Araw ng Pagkaka-Isolate
Kapag ang iyong aso ay nagpapakita ng sintomas ng respiratory infection, isolahin siya mula sa ibang aso upang maiwasan ang pagkalat ng sakit.
Mahusay na Nutrisyon
Ang malusog na diyeta at sapat na ehersisyo ay maaaring magtaguyod ng mas mataas na resistensya sa mga sakit, kabilang ang Kennel Cough.
Prophylactic Treatment
Kung ang iyong aso ay laging nakakaranas ng mataas na panganib na mahawa ng Kennel Cough, maaaring pag-usapan ito sa iyong beterinaryo at sila ay maaaring magbigay ng prophylactic treatment.
Ang malasakit sa pangangalaga sa kalusugan ng iyong aso, kasama ang regular na pabakuna at pangangalaga sa kalinisan, ay mahahalagang hakbang upang mapanatili ang kanyang kalusugan at maiwasan ang mga sakit na maaaring mahawa sa kanilang kapaligiran.
Reference
https://www.goodrx.com/pet-health/dog/what-is-kennel-cough
https://www.fda.gov/animal-veterinary/animal-health-literacy/controlling-pain-and-inflammation-your-dog-nonsteroidal-anti-inflammatory-drugs
